पशुखाद्य बनविण्यासाठी आवश्‍यक खाद्य घटक • ऊर्जा स्रोत ः (३० ते ४० टक्के) मका, बारली, गहू , ज्वारी, ओट इ. • प्रथिने स्रोत ः (२५ ते ३० टक्के) सरकी पेंड, शेंगदाणा पेंड, सोयाबीन इ. • धान्याचे दुय्यम घटक ः (१० ते ४० टक्के) गव्हाचा कोंडा, तांदळाचा कोंडा, तांदळाची कणी, मुगाची चुरी, तुरीची चुरी, मसूर आणि हरभऱ्याची चुरी इ. • उसाची मळी : (७ ते १० टक्के) • मीठ : (१ टक्के) • युरिया : (०.५ ते १.० टक्के) • खनिजे, क्षार मिश्रण : (२ टक्के) पशुखाद्य बनविण्याची पद्धत (१०० किलोसाठी) • प्रथम प्रथिने आणि ऊर्जेचा स्रोत असणारे घटक वेगवेगळे भरडून घ्यावेत. • २५-३० किलो प्रथिने स्रोत आणि ३०-४० किलो ऊर्जा स्रोत एकत्रित करून त्यात धान्याचे दुय्यम उत्पादन मिसळावे. • उसाची मळी चिकट असल्यामुळे काळजीपूर्वक एकत्रित करून घ्यावी. शेवटी युरिया, मीठ आणि खनिज क्षार मिश्रण मिसळावे. • सर्व घटक योग्य पद्धतीने मिसळून एकजीव करावेत आणि हवा बंद पिशवीत कोरड्या जागी ठेवावेत. उत्तम पशुखाद्याची वैशिष्ट्ये • उत्तम पशुखाद्यामध्ये १८ ते २० टक्के प्रथिने आणि ऊर्जेचे ६५ ते ७५ टक्के प्रमाण असावे. • पशुखाद्यातील ओलसरपणा ११ टक्क्यांपेक्षा जास्त नसावा. कारण जास्त अोलसर पशुखाद्यामध्ये बुरशीचा प्रादुर्भाव होण्याची शक्यता असते. जनावरांना पशुखाद्य देताना... • जनावरांना आहारात हिरवा मका व मुरघास दिला जात असेल, तर पशुखाद्य २५ टक्क्यांनी कमी द्यावे. लुसर्न, बरसीमचा हिरवा चारा जर दिला जात असेल तर पशुखाद्य ५० टक्क्यांनी कमी द्यावे. • पहिले ७ ते ८ दिवस जनावराला पशुखाद्याचे प्रमाण हळूहळू वाढवावे, अन्यथा पचनक्रिया बिघडून पोटातील आम्लाचे प्रमाण वाढते. • जनावराच्या दूध क्षमतेनुसारच प्रकार १, २, ३ असे पशुखाद्य वापरावे. • वाळलेल्या किंवा हिरव्या चाऱ्यासोबत दिल्यास पचनक्रिया सुधारते. • पशुखाद्य नेहमी कोरड्या जागी व जनावरापासून दूर साठवून ठेवावे. संदर्भ –अग्रोवन १० नोव्हे १७