निरोगी माती आपल्या अन्न प्रणालीचा पाया म्हणतात. माती ही शेतीचा आणि माध्यमांचा आधार आहे ज्यामध्ये जवळजवळ सर्व अन्न उत्पादक वनस्पती वाढवतात. जर माती निरोगी असेल तर ती निरोगी पिके घेईल आणि यामुळे मानव तसेच प्राण्यांचे पोषण होईल. दुसऱ्या शब्दांत, आपण असे म्हणू शकतो की मातीची गुणवत्ता थेट अन्न गुणवत्तेशी आणि प्रमाणात जोडली गेली आहे. जर माती निरोगी असेल तरच निरोगी व चांगल्या प्रतीचे अन्न व पशू चारा तयार केला जाऊ शकतो. गेल्या पाच दशकांत कृषी तंत्रज्ञानातील प्रगती आणि वाढती लोकसंख्येमुळे वाढलेली मागणी यामुळे माती वाढत्या दडपणाखाली आहे. हे सर्व घटक लक्षात घेऊन सरकारने २०१५ मध्ये मृदा आरोग्य कार्ड (एसएचसी) योजना सुरू केली.मृदा आरोग्य कार्ड मुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या जमिनीस पोषक दर्जा मिळतो आणि त्यांना चांगल्या मातीच्या आरोग्यासाठी देखभाल करणे आवश्यक असलेल्या खताच्या पूरक आणि मातीच्या महत्त्वपूर्ण सुधारणांनुसार सल्ला देते. मृदा आरोग्य कार्ड ही शेतकर्‍यांसाठी उपयुक्त आहे. असे बरेच उत्पादक आहेत ज्यांना अधिक पीक मिळण्यासाठी कोणत्या प्रकारचे पीक घेतले पाहिजे हे माहित नाही. त्यांना त्यांच्या जमिनीतील मातीची गुणवत्ता व प्रकार माहित नाहीत. मृदा हेल्थ कार्डचे फायदे मृदा आरोग्य कार्ड योजनेचे फायदे खालीलप्रमाणे आहेत; मृदा आरोग्य कार्ड शेतकऱ्यांच्या मातीची योग्य प्रकारे तपासणी करेल आणि त्यानुसार मसुदा अहवाल देईल जेणेकरून जास्त उत्पन्न मिळवण्यासाठी कोणत्या प्रकारच्या पिकाची लागवड करावी हे तो ठरवू शकेल. मातीचे नियमित निरीक्षण व प्रत्येक तीन वर्षात एक अहवाल शेतकऱ्यांना दिला जाईल. तसेच, शेतकऱ्यांना त्यांच्या मातीविषयी नियमितपणे अद्यतनित केले जाईल. मृदा आरोग्य कार्ड योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांना सुधारात्मक उपायांचा अवलंब करण्यास मदत करण्यासाठी सरकार तज्ञांची नेमणूक करते. मृदा आरोग्य कार्डाच्या सहाय्याने शेतकरी आपल्या पिकांचे आणि जमिनीचे भविष्य ठरवू शकतात. हे जमिनीत कोणत्या पोषक तत्वांचा अभाव आहे हे शेतकऱ्यांना स्पष्ट चित्र देते. म्हणून त्यांनी कोणत्या पिकांमध्ये गुंतवणूक करावी हे ते ठरवू शकतात. मातीच्या नमुन्यासाठी योग्य वेळ मातीचे नमुने वर्षातून दोनदा घेतले जातात, म्हणजे रबी आणि खरीप पिकांच्या हंगामानंतर किंवा शेतात उभे पीक नसताना. प्रति नमुना किंमत रु. १९० प्रति मातीचा नमुना राज्य सरकारांना देण्यात आला आहे ज्यामध्ये मातीचा नमुना गोळा करणे, चाचणी करणे, उत्पादन करणे आणि मातीचे आरोग्य कार्ड वाटप करणार्‍याला वाटप यासाठी खर्च आहे.अधिक माहितीसाठी शेतकरी खाली दिलेल्या वेबसाइटला भेट देऊ शकतातः https://soilhealth.dac.gov.in/ संदर्भ - Agrostar १९ जून २०२०, यासारख्या अधिक महत्वाच्या घडामोडी मिळविण्यासाठी, कृषी बातम्या वाचण्यास विसरू नका! माहिती उपयुक्त वाटली तर लाईक आणि शेअर करा.