• ताणामुळे होणारे नुकसान अनेक प्रकारचे आहे 1. तणामुळे उत्पादनात घट 2. पिकांच्या दर्जात घट होते 3. उत्पादन खर्चात वाढ होते 4. पाण्याच्या पाटाची कमी वाहन क्षमता 5. अवजारांची झीज होते • तणे पिकाबरोबर पाणी अन्नद्रव्य व प्रकाश यासाठी स्पर्धा करतात पिकाच्या उत्पादनात १६ ते ६० टक्क्यापर्यंत घट येऊ शकते • तणे वाढलेल्या शेतातून जे पिक काढले जाते त्यात तणांचे बी व अवशेष यामुळे त्यांची बाजारातील किंमत कमी होते शिवाय प्रत हि खराब होते उदा. मेथी,पालक यासारख्या भाजीच्या जुडीत तणाची हिरवी पाने मिसळली तर त्याचा भाव कमी होतो. • पिक उत्पादन’खर्चाच्या ३० %टक्के खर्च मशागती वर होतो तणे जास्त असल्यास हा खर्च आणखी वाढतो • कीटक पिक शेतात नसेल तेव्हा तणाचा आधार घेतात व पिक वाढले कि त्यावर येतात व नुकसान करतात • पाण्याच्या पाटातुन वाढलेल्या तणामुळे त्याची पाणी वाहून नेण्याची क्षमता कमी होते वाहणाऱ्या पाण्याचा वेग कमी होतो • तण नियंत्रणासाठी काही प्रतिबंधात्मक उपाय • स्वच्छ बी बियाणे वापरावे प्रमाणापेक्षा जास्त तणाचे बी असल्यास त्यामुळे तणांचा प्रसार होतो. • चांगले कंपोस्ट व शेणखत वापरणे त्यामुळे तणाची उगवण क्षमता नाहीशी होते • शेताचा बांध,पडीकजमीन,पाण्याचा पाट असलेली तणे वेळेवर उपटून नाहीशी करावी - पिकामधील तण नियंत्रण खालील पद्धतीने करता येते • यांत्रिक पद्धत-यात मुख्यत निंदणी व कोळपणी यांचा वापर करतात . • रासायनिक पद्धत- तणनाशकाचा वापर • जैविक पद्धत –विविध जीव ,जीवाणु ,बुरशी ,किडी इ वापर • एकात्मिक पद्धत- एकाच वेळी अनेक पद्धतीचा तण नियंत्रणासाठी वापर करणे - पिकातील तण नियंत्रण • ज्वारी –बाजरी –अट्राझीन तणनाशक २०० ग्राम /एकरी ४०० लिटर पाण्यात मिसळून पिक उगवणी पूर्वी फवारणी करावी व सहा आठवड्यांनी एक खुरपणी करावी • मका –अट्राझीन ४०० ग्राम /एकरी ४०० लिटर पाण्यात मिसळून बियाणे उगवणी पूर्वी फवारणी करावी. सहा आठवड्यांनी खुरपणी करावी . • कपाशी-पेन्डीमेथॅलीन ३०० ग्राम /एकरी ४०० लिटर पाण्यात फवारावे व सहा आठवड्यांनी खुरपणी करावी. • ऊस- बेणे उगवण्यापूर्वी अट्राझीन ४०० ग्राम / एकरी ४०० लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी आठ आठवड्यांनी खुरपणी करावी. • सोयाबीन - पेन्डीमेथॅलीन ३०० ग्राम /एकरी ४०० लिटर पाण्यात फवारावे व सहा आठवड्यांनी खुरपणी करावी. - तणनाशक फवारताना घ्यायची काळजी • तणनाशक नेहमी जोराचे वारे चालू नसताना फवारावे • तणनाशक ढगाळ वातावरण असताना फवाराणी करू नये • फवारणी नंतर शेतात ३ ते ४ आठवडे कसलीही मशागत करू नये • तणनाशक फवारताना पाठीवरचा नॅपसॅकचा वापर करावा • तणनाशके विकत घेताना त्यावरील तारीख तपासुन घ्या