ખરવા-મોવાસા રોગ ફેલાવો રોગગ્રસ્ત પ્રાણી સાથે સીધો સંબંધ દ્વારા ફેલાવો અથવા ખોરાક, ઘાસચારો અને રોગગ્રસ્ત પ્રાણી દ્વારા દૂષિત પાણી અથવા રોગગ્રસ્ત પ્રાણીના ઘામાંથી સ્રાવના દ્વારા ફેલાવો થાય છે. મુખ્ય લક્ષણો • તાવ વધવાનું શરૂ થાય, ચેપગ્રસ્ત અથવા લાલ મોઢું, લાળ પડવી, ઓછું ખાવું અને પીવું, જીભ પર ચાંદા, મોંમાં ઇજાઓ અને રોગગ્રસ્ત પ્રાણીના પગની ખરીમાં ઇજાઓને કારણે તે લંગડાય છે. • દુધાળા પ્રાણીઓમાંથી ઓછું ઉત્પાદન થોડાક કિસ્સાઓમાં દુધાળા પ્રાણીઓના આંચળ પર ફોડકા દેખાય છે ઉપાયો અને સાવચેતીનાં પગલાં • રોગગ્રસ્ત પ્રાણીઓના ઘાવને દિવસમાં ત્રણ વખત પોટેશિયમ અથવા ફટકડીના પાણીથી સાફ કરવું જોઈએ. • પશુચિકિત્સક ડૉક્ટરની સલાહ સાથે યોગ્ય એન્ટિબાયોટિકનો ઉપયોગ. રોગપ્રતિરક્ષણ રસીકરણ દર વર્ષે કરવું જોઈએ. આંત્ર વિષજવર ફેલાવો દૂષિત અને ચેપગ્રસ્ત ખોરાક, ચારો અને પાણી વગેરે. મુખ્ય લક્ષણો • એક જ સમયે, ઘણા પ્રાણીઓ રોગગ્રસ્ત થઈ જાય છે અને અચાનક મૃત્યુ પામે છે. ખાવાનું અને પીવાનું બંધ કરે બેચેની કારણે ચળવળ. પાણીના ઝાડા અને અતિસાર. ઉપાયો અને સાવચેતીનાં પગલાં રોગપ્રતિરક્ષણ રસીકરણ આપવું. ગાંઠિયો તાવ ફેલાવો દૂષિત અને ચેપગ્રસ્ત ખોરાક, ઘાસચારો અને પાણી અથવા ખુલ્લા જખમો દ્વારા બેક્ટેરિયા શરીરમાં દાખલ થાય છે. મુખ્ય લક્ષણો • અચાનક તાવ પાછળના પગમાં અપંગતા (લંગડાવું) માંસલ ભાગમાં સોજો, જો તેને દબાવો તો તે અવાજ કરે • શરીરના સોજાવાળા ભાગમાંથી ગંદુ સ્ત્રાવ નીકળવું, તેમાંથી ખરાબ ગંધ આવે છે. ચેપના ત્રણ દિવસની અંદર, તબીબી સારવાર થવી જોઈએ નહિ તો તે પ્રાણીના જીવન માટે ખતરો છે. ઉપાયો અને સાવચેતીનાં પગલાં યોગ્ય અને ઉચિત એન્ટીબાયોટીક દવાના ઉપયોગથી રોગગ્રસ્ત પ્રાણીઓને સાજા કરી શકાય છે અને સાથે 4-6 દિવસમાં સાજા કરી શકાય છે. દર વર્ષે અલમૂલ અવરોધ રસીની રસીકરણ કરવામાં આવશે. PPR આ રોગને પ્લેગ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. મુખ્ય લક્ષણો એકાએક તાવ આવો, ઝાડા, ઉલટી, ગળામાં સોજો, નાકમાંથી સતત સ્ત્રાવ આવું, ખોટો માર્ગ, આંખના રેટિનાની અસ્પષ્ટતા, થાકેલા, જીભ પર, હોઠની બાજુ અને ઉપલા જડબાના માંસલ ભાગમાં શ્વેત પદાર્થનો જમા થવું. ઉપચાર અને નિવારક પગલાં રોગગ્રસ્ત પ્રાણીઓ માટે, 3-7 દિવસ માટે યોગ્ય એન્ટીબાયોટીક્સ અને વિટામિન્સનો ઉપયોગ કરો. નિવારક રસીકરણ દર વર્ષે કરવામાં આવું જોઈએ. ગળસૂંઢો ફેલાવો દૂષિત અને ચેપી ખોરાક, ઘાસચારો અને પાણી. રોગગ્રસ્ત પ્રાણીઓ સાથે સીધો સંપર્ક મુખ્ય લક્ષણો • અચાનક પ્રાણી બીમાર પડવા, ખાવું અને પીવું બંધ કરવું, ખુબ તાવ સાથે ગળામાં સોજા, અને તે પગથી ડ્રોપ થાય છે • ઉધરસ શરૂ થાય છે, જીભ અને ગળામાં સોજા આવા, શ્વસનમાં મુશ્કેલી થાય છે. • નાક માંથી પાણીના સ્તરવ અને જો સમયસર સારવાર પ્રાણીની ન થાય તો તે મૃત્યુ પામે છે. ઉપાયો અને સાવચેતીનાં પગલાં • તાત્કાલિક સારવાર રોગનો ઇલાજ કરી શકે છે. • પશુચિકિત્સક ડૉક્ટરની સલાહ સાથે દવાઓ અને એન્ટિબાયોટિક્સ આપવી જોઈએ. ભારે પવન, ઠંડી હવા અને વરસાદ પ્રાણીઓ પર દબાણ કરે છે. • પ્રાણીઓની રોગપ્રતિકારક શક્તિમાં ઘટાડાથી તે બીમાર પડી જાય છે. આવશ્યક રસીકરણ વરસાદી ઋતુ પહેલાં જ કરવું જોઈએ. • રોગગ્રસ્ત પ્રાણીઓને ટોળામાંથી અલગ કરવું એએં અને છે અને સમય પર તેમણે રોગ માટે સારવાર આપવી જોઈએ. ગમાણમાં સ્વચ્છતા જાળવી જોઈએ. સંદર્ભ- એગ્રોવન 14 ઓક્ટોબર 17 એગ્રોસ્ટાર દ્વારા અનુવાદિત