मित्रांनो शेतीकडे बघण्याचा प्रेत्तेकाचा दृष्टीकोन वेगवेगळा आहे. यामध्ये अप्रत्यक्ष शेतीशी निगडीत आणि प्रत्यक्ष शेती करणारे शेतकरी असे मुख्य दोन प्रवाह आहेत. शेतीशी निगडीत कृषी-पदवीधर तरुण म्हणून माझा दृष्टीकोन याठिकाणी नमूद करतो तो म्हणजे असा- शेती हीच एक जिवंत कंपनीच आहे, कंपनीमध्ये मालकापासून शिपाई पर्यंत विविध, सल्लागार, संचालक, कायदे तज्ञ, विक्री प्रतिनिधी, अकाउंट अधिकारी, निर्माते, गुणवत्ता परीक्षक हे सर्व विभागवार प्रतिनिधी तसेच शिक्षित तज्ञ असतात. परंतु शेती नावाच्या कंपनीत मालक हाच नोकर असतो. पिक कोणते लावणार? त्याची सुधारित जात? त्यासाठी आवश्यक वातावरण, जमीन, पाणी आहे का? त्यासाठी बाजारभाव राहील का? सुरवातीपासून शेवटपर्यंत सगळे निर्णय घ्यायचे ते मालकाने आणि अंमलात अणायचेही त्यानेच. शेती नावाची कंपनी चालवतो म्हणूनच आवश्यक मनुष्यबळासह प्रचंड मोठा धोका पत्करण्याची तयारी ठेऊनच मातीमध्ये लाखो रुपये ओतणारा दिलदार मालक असतो दुसरे तिसरे कुणीही नाही. अगदी 2 रु. किमतीचे पेन 50 पैसे किमतीचे चॉकलेट बनविणाऱ्या कंपनीचे उत्पादन विभाग अतिशय नियंत्रित आणि सुरक्षित ठिकाणी असते, शेती नावाची कंपनीच फक्त बारा महिने उघड्यावर ऊन-वारा-पावसात, आसरा असतो फक्त आभाळाचा! पिकांच्या उत्पादनांना प्राणी, जंगली श्वापदे, चोर-लुटेरे सर्वांचाच धोका. आभाळमायेखाली लाखो-करोडो रुपयांचे उत्पादन उघड्यावर सोडून शांततेची झोप घेणारा हाही मालकच!