उन्हाळ्यात, 15 फेब्रुवारी नंतर शेतकरी मूग, उडीद आणि पपईची लागवड नगदी पिके म्हणून करतात. जर या नगदी पिकातील कीटक कीड यांचे नियंत्रण सुद्धा केले नाही तर, उत्पादन आणि गुणवत्तेवर गंभीर परिणाम होतो. हे उद्दिष्ट ठेवून, या पिकातील किडी कशा ओळखाव्यात आणि त्यांचे प्रभावी नियंत्रण कसे करावे , याबद्दल अचूक मार्गदर्शन करण्याचा आम्ही प्रयत्न केला आहे. मावा किडी: डिंभ आणि प्रौढ कीटक काळसर रंगाचे असतात. सुरूवातीला त्यांची संख्या कमी असते, पण मादी थेट पिल्लांना जन्म देते, त्यामुळे त्यांची संख्या वाढते. मावा कीड नव्या फांद्या, पाने आणि शेंगांना चिकटलेली आढळते. डिंभ आणि प्रौढ नव्या फुटव्यातून रस शोषतात , त्यामुळे पाने पिवळी पडतात. रोपाच्या वाढीवर परिणाम होतो. जास्त प्रादुर्भाव असेल तर, रोपाचा वरचा भाग आणि त्याच्या शेंगा गुंडाळल्या जातात आणि उत्पादन तसेच गुणवत्तेवर गंभीर परिणाम होऊ शकतो. मावा किडी त्यांच्या शरीरातून गोड द्रव स्रवतात. हा स्राव पानांच्या पृष्ठभागावर चिकटतो, आणि त्यामुळे पाने चकचकीत दिसतात. या पदार्थावर काळी बुरशी वाढते. त्यामुळे संपूर्ण रोप काळे दिसते. जेव्हा पाने काळी होतात तेव्हा प्रकाश संश्लेषणाच्या प्रक्रियेत अडथळा येतो. एकात्मिक व्यवस्थापन • मावा किडीच्या प्रादुर्भावाबरोबर या किडीचा नैसर्गिक शत्रू, ढाल किडा सुद्धा आढळतो. या ढाल किड्याच्या अळ्या आणि प्रौढ कीटक (काळ्या रंगाचे आणि पिवळे पट्टे असलेले) मावा कीड खातात आणि मावा किडीची संख्या कमी करतात. अशा वेळेला कीटकनाशके फवारणे टाळा. दुसरा शत्रू, क्रायसोपा अळ्या सुद्धा मावा कीड खातात. • प्रादुर्भावाच्या सुरूवातीच्या काळात, 500 ग्रॅम निंबोळी अर्क (5% अर्क) किंवा 40 ग्रॅम व्हर्टीसिलीयम लेकानी पावडर 10 लिटर पाण्यात मिसळा आणि झाडावर फवारा. • जर प्रादुर्भाव जास्त असेल तर मिथाईल-ओ-डेमेटन 25 EC 10 मिली किंवा इमिडाक्लोप्रीड 17.8 SL 5 मिली किंवा थायोमेथोक्साम 25 WG 4 ग्रॅम 10 लिटर पाण्यात मिसळा आणि फवारा , म्हणजे या किडीचे प्रभावी नियंत्रण होईल.