अॅझोला जैविक खत असून वातावरणातील मुक्त नायट्रोजन शोषून वनस्पतीच्या पानांमध्ये साठवते, म्हणून ते हिरवळीच्या खतासारखे वापरले जाते. भातशेतीमध्ये अॅझोला तांदूळ उत्पादन...

जरबेराची फुले ही आकर्षित असतात. या फुलांचा ताजेपणा, टिकाऊपणा या गुणधर्मामुळे हे शोभिवंत फुले लग्नकार्यात, समारंभात आणि फुलांचे गुच्छ बनविण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात वापरली...

परंपरागत शेतकरी आतापर्यंत पीक रोटेशन, मल्टी-क्रॉपिंग, इंटर क्रॉपिंग आणि पॉलीकल्चरच्या पद्धतींचे पालन करतात. जेणेकरून ते पर्यावरणाद्वारा उपलब्ध असलेली माती, पाणी आणि...

पिकांमधील कीड नियंत्रणासाठी अग्निअस्त्र हे एक जैविक कीटकनाशक म्हणून वापरले जाते. कमी खर्चामध्ये हे जैविक कीटकनाशक तयार करण्याची पद्धत: अग्निअस्त्र लागणारे साहित्य- गोमूत्र...

जैविक शेतीचा सगळ्यात मोठा फायदा कि मातीमधील सेंद्रिय कर्बाचे प्रमाण वाढवून उत्पादन क्षमता वाढवणे रासायनिक घटकांचा वापर न करता फायदेशीर शेती करणे • मातीमधील उत्पादन...

जीवामृत हे किण्वन प्रक्रिया तयार करून, पिकांना मुलद्रव्य उपलब्ध करून देते तसेच पिकांचे बुरशी किडीपासून संरक्षण करत असते. जीवामृत तयार करण्याची पद्धत – १. बॅरलमध्ये...

• पूर्वमशागत व आंतरमशागत योग्य प्रकारे करणे. • पिकांची फेरपालट व फेरपालटीत द्विदल पिकांचा समावेश. • भरखतांचा (शेणखत, कंपोस्टखत, गांडूळखत, लेंडीखत) यांचा वापर हेक्टरी...

• पिकांच्या उगवणीमध्ये ८ ते २२ टक्के वाढ होऊन मुळांची वाढ चांगली होते. • नत्र, स्फुरद, पालाश, गंधक व इतर मूलद्रव्यांची उपलब्धता वाढते. परिणामी रासायनिक...

• सडलेले शेणखत हे पिकांच्या पेरणी पूर्वी साधारणपणे ३ ते ४ आठवडयांपूर्वी दिले पाहिजे. • शेणखत हे मातीमध्ये विघटित होऊन मातीचा पोत सुधारण्यास मदत होते. त्याचबरोबर त्यामधील...

जिवाणू संवर्धकाचा वापर: • पावडर - बीजप्रक्रियेसाठी २५० ग्रॅम प्रति १० किलो बियाणे. बीजप्रक्रिया केल्यानंतर बियाणे सावलीत वाळविल्यानंतर त्याची पेरणी करावी. •...

हिरवळी खतांचा उपयोग जमिनीची सुपीकता वाढविण्यासाठी केला जातो. हिरवळीचे खते हे दोन मार्गांनी मिळविता येतात. जमिनीमध्ये हिरवळी खतांची पेरणी करून व जंगलामध्ये झाडांची हिरवी...

सेंद्रिय घटक पिकांना उपलब्ध व्हावे यासाठी फळ पिकांमधील पाण्याचे बाष्पीभवन कमी करण्यासाठी वाळलेले गवत, गव्हाचा भुसा, ऊसाचे पाचट व कपाशीचे काड याचे आच्छादन करावे. कारण...

• प्रथम चांगले वाळलेले निंबोळी बियाणे घेऊन उखळीमध्ये किंवा यंत्राच्या सहाय्याने त्यावरचे आवरण काढून बियांची बारीक पावडर करून घ्यावी. • बारीक केलेली निंबोळी पावडर १...

सर्व नैसर्गिक घटकांच्या साहाय्याने तयार केलेल्या सर्व प्रकारच्या कीटक आणि रोगांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी दशपर्णी तयार करणे फार प्रभावी आहे. हे वनस्पतीच्या संपूर्ण प्रतिकारशक्तीला...

माशांपासून जैविक खत तयार करण्याची पद्धत: • १ किलो मासे • १ किलो गुळ • भांड्यामध्ये माशी जाऊ नये म्हणून भांड्याचे तोंड जूट किंवा सूती कापडाने बांधून टाका. ते भांडे...

जैविक द्रावण साठविण्याची पद्धत – • हे जैविक द्रावण हवाबंद बाटलीमध्ये साठवणूक करून बाटली सावलीमध्ये ठेवावी. जैविक द्रावण साठवण कालावधी- • हे जैविक द्रावण...

• पिकांची वाढ व रोगप्रतिकारकशक्ती वाढविण्यासाठी पंचगव्या हे महत्वाचे कार्य करते. • पंचगव्यामध्ये बऱ्याच पोषक घटकांचा समावेश आहे. उदा. नत्र, स्फुरद, पालाश....